Blog | Nederland Slank

Vitaminen - Moleculen voor het Leven

Geschreven door Liesbeth van Duijn | 08 september 2023

Vitaminen - Bouwstenen van het Leven


Er zijn 13 essentiële vitaminen, en elk van deze vitaminen is cruciaal voor het behouden van onze gezondheid en welzijn. Ons lichaam heeft deze stoffen nodig voor talloze metabolische processen. Vitaminen zijn onmisbaar voor het opbouwen van cellen, voor de vorming van bloed en voor de stabiliteit van botten en tanden.

In dit artikel werpt Silvia Bürkle, vanuit een wetenschappelijk oogpunt, licht op hoe we een optimale aanvoer van vitaminen kunnen verzekeren en of het innemen van voedingssupplementen noodzakelijk is.

Vitaminen - het woord zelf straalt vitaliteit uit. "Vita" staat voor leven en "Amin" staat voor stikstofhoudende organische verbindingen. Geen enkele marketingexpert had een passendere naam kunnen bedenken.

Elk van de 13 vandaag bekende vitaminen wordt als essentieel beschouwd voor het menselijk leven. Ons lichaam heeft deze stoffen nodig voor talloze metabolische processen. Vitaminen zijn onmisbaar voor het opbouwen van cellen, voor de vorming van bloed en voor de stabiliteit van botten en tanden.

Bovendien versterken ze het immuunsysteem, remmen ze ontstekingen, zorgen ze voor stevig haar, nagels en een gezonde huid. Tegelijkertijd beïnvloeden ze op positieve wijze de hormonale balans, het zenuwstelsel en het mentale welzijn.

Om gezond te blijven, moeten we deze vitaminen via onze voeding binnenkrijgen, omdat het lichaam, met enkele uitzonderingen, de vitaminen niet zelf kan produceren. Sommige vitaminen, zoals vitamine K, biotine of vitamine B12, kunnen in kleine hoeveelheden in de darm worden gesynthetiseerd als de darmflora intact is, terwijl andere worden opgenomen als provitaminen. Deze vitaminevoorlopers, zoals bètacaroteen of cholecalciferol, worden vervolgens in het lichaam omgezet in respectievelijk vitamine A of D.

Vitamine D is een bijzonder geval, omdat het in de huid kan worden gevormd met behulp van zonlicht (UV-B-straling) en cholesterol. Vanwege de chemische structuur behoort het eerder tot de steroïde hormonen.

Maar hoe kunnen we weten of een normaal dieet voldoende is om ons te voorzien van een optimale hoeveelheid vitaminen? Omdat we in de meeste gevallen de waardevolle stoffen niet kunnen zien of proeven.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel mensen vrezen dat ze een tekort hebben aan een van deze vitaminen. Vooral omdat vaak wordt gezegd dat fruit en groenten tegenwoordig minder voedingsstoffen bevatten dan vroeger.

Wetenschappers in verschillende landen hebben de vraag onderzocht of onze voedingsmiddelen vandaag de dag daadwerkelijk minder waardevolle ingrediënten bevatten dan 50 of 100 jaar geleden. De resultaten waren nogal verschillend; terwijl Duitsland, Denemarken en Australië nauwelijks significante verschillen vonden, toonden de gegevens van onderzoekers aan de Universiteit van Texas significante veranderingen.

Dergelijke vergelijkende studies zijn echter omstreden, omdat de kwaliteit van de bodem en het weer vaak een sterke invloed hebben op hoe een plant groeit en gedijt, en dus op de samenstelling van zijn fruit. Dit komt omdat, afhankelijk van of bijvoorbeeld een courgette groeit in een warme of koude zomer, op leem- of zandgrond, in een droog of nat gebied, de vitamine-inhoud aanzienlijk kan variëren.

Bovendien heeft de opslag en het transport van fruit en groenten ook invloed op hun vitaminegehalte. Over het algemeen geldt: hoe meer tijd er verstrijkt tussen de oogst en consumptie, hoe meer vitaminen verloren gaan. De meeste van deze vitaminen zijn uiterst gevoelig voor licht en zuurstof en degraderen geleidelijk. In de meeste gevallen gaat ook tussen de 10 en 40 procent van de micronutriënten verloren door opslag en bereiding.

Maar wat betekenen deze bevindingen voor onze gezondheid? Kunnen langdurige opslag en onjuiste bereiding er daadwerkelijk voor zorgen dat we een tekort hebben aan essentiële vitaminen?

Natuurlijk zijn er verschillende oorzaken die kunnen leiden tot een verhoogde behoefte aan vitaminen, zoals stress, roken, overmatig alcoholgebruik, maag-darmstoornissen, groei, sport op competitief niveau of het gebruik van medicatie.

Bovendien kan verminderde vitamine-inname aanwezig zijn in diëten en ongebalanceerde voeding, vooral bij frequente consumptie van bewerkte voedingsmiddelen en opgewarmde maaltijden, bij veganisten en ouderen. Ook jonge vrouwen met een kinderwens, zwangere vrouwen en zogende moeders hebben een verhoogde behoefte die moet worden vervuld.

In ieder geval is dit de conclusie van wetenschappers die eetgewoonten en behoeften in verschillende studies hebben geanalyseerd. Met name werd vastgesteld dat sommige vitaminen en mineralen in het bijzonder schaars waren, zoals vitamine D, foliumzuur, calcium, ijzer, jodium en fluor.

Gezien dergelijke enquêtes krijgt men de indruk dat het bijna onmogelijk is om aan de behoeften aan voedingsstoffen te voldoen via maaltijden - en dat mensen daarom hun toevlucht moeten nemen tot voedingssupplementen.


Vitaminen? Absoluut! Maar voedingssupplementen? Nee, dank je wel!

 

Een hotdog met frietjes en dan een vitaminepil om je geweten te sussen? Dat werkt niet! Alleen de vitaminen in fruit en groenten, vis, vlees, eieren en volle granen worden gemakkelijk afgebroken en opgenomen door het lichaam

. Vitaminepillen en andere voedingssupplementen daarentegen zijn vaak sterk gedoseerd, maar hebben vaak een lage biologische beschikbaarheid en kunnen meer kwaad dan goed doen. Natuurlijke voedingsmiddelen bevatten niet alleen vitaminen, maar honderden andere, soms nog onbekende stoffen die op een zeer complexe manier samenwerken in het lichaam en het organisme voorzien van alle bouwstenen van het leven die het echt nodig heeft.


Conclusie:


Niemand hoeft bang te zijn voor een vitaminegebrek als ze een gezond en gevarieerd dieet volgen, tenzij ze tot een risicogroep behoren. Dit vereist echter dagelijks naar verse groenten en fruit grijpen, een- of tweemaal per week vis eten, koudgeperste plantaardige oliën gebruiken en vaker peulvruchten en noten in het dieet opnemen.

Sterk bewerkte voedingsmiddelen die verrijkt zijn met vet en suiker moeten niet de eerste keuze zijn. Ze leveren voornamelijk energie, maar nauwelijks micronutriënten.

De voedingsmiddelen van een Metabolic Balance voedingsplan zijn zorgvuldig geselecteerd en samengesteld, zodat eventuele tekorten en schommelingen in voedingsstoffen van de afzonderlijke voedingsmiddelen nauwelijks van belang zijn.