Ons lichaam heeft suikers nodig, toch wordt suiker ook wel het ‘witte gif’ genoemd. Suikers zijn een van de belangrijkste energiebronnen van ons lichaam, omdat het functioneren van de hersenen totaal afhankelijk is van een optimale bloedsuikerspiegel. In tegenstelling tot veel andere lichaamsdelen kunnen de hersenen geen vetten of eiwitten gebruiken om aan energie te komen. Ook voor de aanmaak van rode bloedcellen hebben wij suikers nodig.
Suikers worden ook wel koolhydraten genoemd. Net als vetten kennen wij verschillende soorten koolhydraten. Deze komen in allerlei voedingsmiddelen, zoals groente, fruit, brood, rijst, pasta, zuivel, gebak, snoep, chocolade, sauzen en suiker, voor. Ieder product heeft een andere soort en hoeveelheid koolhydraat. Of een koolhydraat-rijke product gezond of ongezond is, is afhankelijk van de glycemische lading. Deze waarde zegt niet alleen iets over de hoeveelheid suiker in een product, maar ook over de snelheid waarmee het opgenomen wordt. Hoe lager deze waarde, hoe beter. De producten waar de suikers van nature in zitten (bijvoorbeeld fruit) zijn in het algemeen gezonder dan de producten waar suikers aan toegevoegd wordt (bijvoorbeeld snoep).
Koolhydraten moeten eerst verteerd worden om opgenomen te kunnen worden. Na afbraak komt de koolhydraat als glucose in het bloed terecht. In een gezond lichaam wordt de glucose uit het bloed door de cellen opgenomen en vervolgens als energiebron verbrand of in de vorm van vet opgeslagen.
Vanaf het moment dat wij iets (aan koolhydraten) in onze mond stoppen, dan begint het hele verteringsproces. De simpele suikers worden al op de tong opgenomen. Vanaf dat moment geven onze hersenen de opdracht aan de alvleesklier om het hormoon insuline te produceren. Insuline zorgt ervoor dat het bloedsuikergehalte niet te hoog wordt en dat glucose de cel in kan. Dit hormoon werkt dan als het ware als een soort sleutel die de deur van de cellen voor de glucose openmaakt. Suikers worden vanuit de bloedvaten door de cellen opgenomen en als gevolg daarvan daalt de bloedglucosespiegel, waardoor wij weer een hongergevoel krijgen.
Bij een gezonde persoon, met een gezonde eet- en leefpatroon, worden de hormonen optimaal geproduceerd en verlopen daardoor alle lichaamsprocessen ook goed. Je hebt dan om de vijf uur behoefte aan eten en voel je voor de rest van de dag geen honger. Bij een normale bloedglucosespiegel is de concentratie glucose buiten de cel steeds iets hoger dan in de cellen en neemt de cel glucose op wanneer daar behoefte aan is.
Toch leiden er naar schatting minimaal meer dan een kwart van de volwassenen (en steeds vaker de (dikke) kinderen) aan insuline-resistentie. Dit is een stofwisselingstoornis die men vaak door een ongezonde levensstijl en door een ongezonde voeding ontwikkelt. Bij insuline-resistentie zijn de cellen minder gevoelig voor insuline. De sleutel past dan niet meer goed op de deuren van alle cellen, waardoor de suikers in het bloed blijven en de bloedvaten beschadigen. Insuline-resistentie is het gevolg van ongezond, te veel en te vaak ete weinig bewegen, (te) dik zijn, roken en leven onder een voortdurende stress. Erfelijke aanleg is bij sommige mensen ook een belangrijke factor.
Het eten van teveel en te vaak van koolhydraten is niet alleen schadelijk vanwege de hoge bloedsuikerspiegel, maar ook vanwege een constant hoge insulinespiegel in het bloed. Het brengt veel processen in het lichaam, waaronder de hormoonhuishouding, in de war. Daarnaast blijkt insuline een belangrijke rol in het degenereren van de hersenen te spelen, met als gevolg het versnellen van dementeren.
Een aantal nadelige effecten van insuline kan je in het onderstaande plaatje terugzien. Klik op de afbeelding voor ware grootte.
Wil je meer informatie over de werking van insuline en hoe je gezond kan eten, neem dan contact met ons op!
