Pijn rondom de menstruatie is voor veel vrouwen een bekende kwaal.
Vaak redelijk onschuldig, maar soms kan de oorzaak ernstiger zijn. Een van de mogelijke oorzaken is endometriose. Wat dit inhoudt en hoe je dit het beste kan aanpakken, lees je in dit artikel.
Wat is Endometriose?
Endometriose is een complexe aandoening bij vrouwen waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederweefsel zich op andere organen bevindt. Dit kan zich hechten aan de baarmoeder, eierstokken en eileiders, maar ook elders in het lichaam zoals de blaas, darmen en zelfs de longen. Dit endometrioseweefsel is overigens niet hetzelfde als baarmoederslijmvlies (endometrium), wat men vaak denkt. Er zitten overeenkomsten in het weefsel, maar ook veel verschillen.
Endometriose komt voor bij zo’n 5 tot 10% van de vrouwen in vruchtbare leeftijd, waarbij de hoogste prevalentie ligt tussen het 25e en 35e levensjaar. Het woekerende weefsel kan zorgen voor diverse ongemakken en resulteren in chronische ontstekingen en verklevingen, wat heftige klachten kan veroorzaken.
Symptomen van Endometriose
Klachten door endometriose kunnen erg verschillend zijn, afhankelijk van de locatie van het weefsel. Enkele symptomen die kunnen duiden op endometriose zijn:
- Menstruatiepijn
- Onregelmatige, uitblijvende of overmatige menstruaties
- PMS klachten zoals migraine, pijnlijke borsten en stemmingswisselingen
- Buikpijn en/of rugpijn
- Pijn aan de bekken
- Pijn bij het plassen of de ontlasting
- Pijn tijdens geslachtsgemeenschap
- Vermoeidheid
- Verminderde vruchtbaarheid of onvruchtbaarheid
Deze klachten kunnen zich in meer of mindere mate voordoen. Wanneer endometriose niet tijdig wordt aangepakt, kan dit zelfs de kans op eierstokkanker met 50% verhogen.
De Hormonale Balans
Endometriose behandelen is niet simpelweg een pilletje nemen om de problemen te verhelpen. De exacte oorzaak van endometriose is namelijk onduidelijk. Wel zijn er een aantal factoren die waarschijnlijk een rol spelen, zoals een verstoring van de hormoonbalans, een overbelaste lever, de anticonceptiepil, erfelijkheid en chronische stress.
Hormoonschommelingen beïnvloeden endometriose, met name een verstoorde balans tussen oestrogeen en progesteron. Een oestrogeendominantie en progesterontekort of -resistentie staan vaak aan de basis. Tijdens de menstruele cyclus fluctueren oestrogeen en progesteron in een gebalanceerde beweging. Er zijn echter tal van factoren die deze natuurlijke fluctuatie kunnen verstoren, waardoor oestrogeen te veel aanwezig is en progesteron te weinig.
Behandeling van Endometriose
Aangezien endometriose geen eenduidige oorzaak en uiting heeft, is het een lastige aandoening om te behandelen. Wat in ieder geval geen wenselijke oplossing is; de anticonceptiepil. Dit medicijn werkt juist oestrogeen verhogend en remt de natuurlijke progesteronaanmaak, waardoor de situatie kan verergeren. Andere behandelingen bestaan uit GnRH-agonisten welke ervoor zorgen dat je vervroegd in de overgang komt, of in sommige gevallen zelfs verwijdering van de baarmoeder.
Orthomoleculair gezien valt er wel het een en ander te doen om endometriose op natuurlijke wijze te benaderen. Denk hierbij vooral aan het verbeteren van de hormoonbalans, het ondersteunen van de lever in zijn ontgifting en het verminderen van ontstekingen.
Voedingspatroon en Suppletie
Een gezond voedingspatroon is essentieel. Een dieet met veel groenten zoals broccoli, ui, kool, knoflook en kiemen, en ook fruit, vis, olijfolie, noten, zaden, volkoren granen en peulvruchten heeft een positieve werking op de hormonale gezondheid. Suppletie kan ook helpen. Gezonde omega 3 en 6 vetzuren, zoals EPA en DHA uit visolie of algenolie, en GLA uit borageolie of teunisbloemolie, zijn van essentieel belang voor de hormoonaanmaak.
Diindolmethaan (DIM), afkomstig uit kruisbloemige groenten, speelt een belangrijke rol bij de afbraak van oestrogeen. Vitex Agnus Castus, een kruid ook wel monnikspeper genoemd, kan de progesteronproductie stimuleren. N-Acetyl-Cysteïne (NAC) ondersteunt de lever en werkt ontstekingsremmend. Kurkuma heeft sterke ontstekingsremmende eigenschappen en kan endometriosecellen beperken.
Ons Advies
Het bestrijden van endometriose is niet eenvoudig. Voor veel vrouwen is het een zoektocht naar de juiste hulp en behandeling. Met voeding en leefstijl kan je veel verbeteren, maar het vergt vaak een lang traject. Het is belangrijk om niet te lang te blijven rondlopen met klachten en endometriose zo snel mogelijk te diagnosticeren. In Nederland zijn er een aantal specialisten die hierbij kunnen helpen. Ervaar jij menstruele klachten en twijfel je aan de oorzaak? Neem dan contact op met ons adviesteam zodat we je in de juiste richting kunnen sturen.
Bronnen:
- Endometriose Stichting
- Medische literatuur over endometriose
- Gezondheidsonderzoeken over hormonale balans
- Wetenschappelijke artikelen over oestrogeendominantie
- Voedingsstudies over ontstekingsremmende diëten
- Onderzoek naar omega vetzuren en hormoonaanmaak
- Publicaties over diindolmethaan en kruisbloemige groenten
- Studies over monnikspeper en hormonale balans
- Leverondersteunende suppletie onderzoeken
- Kurkuma en zijn effect op ontstekingen en endometriose