In de strijd tegen overgewicht en obesitas komt er steeds meer inzicht in de rol van specifieke eiwitten en hun invloed op ons lichaam. Eén van deze eiwitten is het vetzuurbindende eiwit 4 (FABP4), een eiwit dat wordt uitgescheiden door wit vetweefsel en macrofagen en fungeert als een adipokine. Maar wat betekent dit precies en welke rol speelt FABP4 in ons lichaam?
Wat zijn Adipokines?
Adipokines zijn celsignaleringseiwitten die worden uitgescheiden door vetweefsel. Ze spelen een cruciale rol in het reguleren van ontstekingen en het metabolisme. Leptine was de eerste ontdekte adipokine, maar sindsdien zijn er honderden geïdentificeerd, waaronder FABP4. Deze adipokines kunnen bijdragen aan de laaggradige ontstekingen die vaak geassocieerd worden met overgewicht en obesitas.
De Functie van FABP4
FABP4 transporteert vetzuren, waarbij het een voorkeur heeft voor linolzuur en arachidonzuur. Bij overgewicht of verhoogde niveaus van deze vetzuren kan FABP4 ontstekingen, insulineresistentie en een toename van geoxideerde vetzuren veroorzaken. De activiteit van FABP4 wordt versterkt door insuline, leptine, geoxideerde linolzuurmetabolieten (OXLAM's) en geoxideerde LDL-cholesterol.
FABP4 en Ontstekingen
FABP4 draagt bij aan de toename van vetopslag in witte vetcellen en bevordert de aanmaak van nieuwe witte vetcellen. Het speelt ook een belangrijke rol bij ontstekingen en de oxidatie van vetzuren. Verhoogde niveaus van FABP4 zijn in verband gebracht met de ontwikkeling van obesitas, insulineresistentie, diabetes mellitus, hypertensie, hartproblemen, en atherosclerose. Uit een 12-jarig onderzoek blijkt dat de concentratie van FABP4 in het bloed een voorspellende factor is voor cardiovasculaire sterfte, vooral bij vrouwen.
Hoe Ontstaat Overgewicht?
Overgewicht en het metabool syndroom ontstaan door de opstapeling van vetten en ontstekingsreacties. De CB1-receptoren van het endocannabinoïde systeem spelen hierin een cruciale rol. Overstimulatie van deze receptoren, vaak door alcohol en een te hoge inname van linolzuur en arachidonzuur, leidt tot een verhoogde vetopslag en aanmaak van witte vetcellen. Dit zorgt voor insuline- en leptineresistentie, wat resulteert in constante honger.
Waarom is Afvallen Zo Moeilijk?
Overactieve CB1-receptoren maken het moeilijk om op lange termijn gewicht te verliezen. Deze receptoren zorgen ervoor dat het lichaam elke vorm van koolhydraat omzet in vet en de verbranding van suikers en vetten afremt. Bovendien kan de linolzuurconcentratie in vetcellen bij overgewicht tot meer dan 21% bedragen. Wanneer deze vetcellen worden afgebroken, komt linolzuur in de bloedbaan terecht, waar het langdurige effecten heeft op het lichaam en bijdraagt aan de CB1-activiteit.
Gezond Afvallen
Gezond afvallen betekent niet alleen gewicht verliezen, maar ook zorgen dat het vet op een goede manier wordt verwerkt door het lichaam. Dit kan door stelselmatig de linolzuurspiegel te verminderen, wat helpt om af te vallen zonder jojo-effect en met minder ontstekingen. Snel afvallen terwijl men linolzuur blijft consumeren is niet effectief en kan leiden tot meer gezondheidsproblemen.
Natuurlijke FABP4-remmers
Er zijn verschillende natuurlijke middelen die kunnen helpen bij het verminderen van FABP4-activiteit. Bijvoorbeeld:
- Omega-3 vetzuren: Een dagelijkse dosering van 4 gram omega-3 kan FABP4 met 15% verminderen.
- Andrographis paniculata: Dit extract is effectief in het remmen van FABP4.
- Vitamine D en gember extract: Beide hebben een FABP4-verlagende werking.
- Quercetine en Koreaanse rode ginseng: Beiden zijn veelbelovende FABP4-remmers en ondersteunen gewichtsverlies en het herstel van diverse aandoeningen.
Conclusie
De strijd tegen overgewicht en obesitas vereist een diepgaand begrip van de rol van vetzuurbindende eiwitten zoals FABP4 en hun invloed op ons lichaam. Door inzicht te krijgen in hoe deze eiwitten werken en hoe we ze kunnen reguleren, kunnen we effectievere strategieën ontwikkelen om gezond gewicht te verliezen en het metabool syndroom te bestrijden. Het verminderen van linolzuur in onze voeding en het gebruik van natuurlijke FABP4-remmers zijn belangrijke stappen in deze richting.
