Cortisol wordt vaak het "stresshormoon" genoemd - en dat is niet voor niets. Het wordt afgescheiden door de bijnieren en speelt een centrale rol in de fysiologische reactie van ons lichaam op waargenomen bedreigingen en stressfactoren. Het verhoogt de bloedsuikerspiegel, onderdrukt de immuunfunctie en werkt als een krachtig ontstekingsremmend middel in het lichaam. Dit maakt het cruciaal voor onze overleving en herstel van acute stress.
Echter, wanneer de cortisolritmes verstoord zijn door chronische onbeheersbare stress, kan dit schadelijke effecten hebben op de lange termijn gezondheid. Aanhoudend hoge cortisol niveaus leiden tot ontsteking, laaggradige en systemische, die in de loop van de tijd weefsels beschadigt.
Studies tonen aan dat bijna 25% van de mensen de Val66Met variatie in het BDNF-gen heeft die is gekoppeld aan verminderde cortisolreacties op stress. Nog eens 10-15% heeft varianten in de FKBP5- en NR3C1-genen die cruciaal zijn voor de cortisolsignalering. Samen wordt geschat dat tot 30-40% van de individuen enige genetische aanleg kan hebben voor chronisch verhoogde ontsteking als gevolg van cortisol dysregulatie.
Cortisol werkt normaal gesproken via het glucocorticoïdreceptorpad om overmatige immuunactivatie en pro-inflammatoire cytokinen zoals IL-6, IL-1B en TNF-alpha te onderdrukken. Echter, genvariaties, chronische stress en cortisol onbalans kunnen de gevoeligheid voor deze ontstekingsremmende effecten verminderen.
Na verloop van tijd laat dit ontsteking, bemiddeld door NF-kB en neerwaartse cytokinen, ongecontroleerd voortduren. Deze ontstekingsmoleculen beschadigen weefsels van de hersenen tot de darmen wanneer ze op lange termijn verhoogd zijn.
Oxidatieve stress en mitochondriale disfunctie spelen ook een rol. Uiteindelijk leidt dit tot systemische laaggradige ontsteking die ten grondslag ligt aan chronische gezondheidsproblemen zoals auto-immuniteit, hartziekten, depressie, chronische vermoeidheid en pijn, en zelfs kanker.
Het goede nieuws is dat we genetische aanleg kunnen tegengaan door levensstijlfactoren te optimaliseren. Stressmanagement, regelmatige lichaamsbeweging, voldoende slaap, een ontstekingsremmend dieet, gerichte supplementen zoals curcumine en omega-3 vetzuren, en mind-body praktijken helpen de cortisol-ritmes te stabiliseren en ontstekingen onder controle te houden.
Voor degenen met gediagnosticeerde aandoeningen gerelateerd aan cortisol onbalans of ontsteking, kan samenwerking met een functionele geneeskundebeoefenaar de oorzaken identificeren en gepersonaliseerde oplossingen bieden. Nutrigenomica en gen-dieetinteracties kunnen ook helpen bij het overwinnen van aangeboren genetische neigingen.
Met een holistische benadering kunnen we de nieuwste onderzoeken benutten om chronische stress te beheren, cortisol te stabiliseren en ontstekingen te verminderen - ondanks genetische aanleg. Dit biedt een weg naar een betere gezondheid.
Gerelateerde supplementen
We willen graag aantekenen dat de basis altijd moet zitten in een ontstekingsremmend dieet zoals een persoonlijk programma op maat van de bloed analyse bij Nederland Slank.
Hier zijn enkele voedingssupplementen gerelateerd aan de inhoud van dit artikel. Klik op deze link om een supplement te kopen van onze partner.
Vraag naar de kortingscode met een e-mail aan ons hoofdkantoor.
Ashwagandha
Deze adaptogene kruid staat bekend om zijn stressverlichtende eigenschappen. Het kan helpen cortisol niveaus te verlagen en de reactie op stress te verbeteren door de hypothalamus-hypofyse-bijnier (HPA) as te moduleren.
Rhodiola Rosea
Een ander adaptogeen, Rhodiola Rosea, kan het lichaam helpen zich aan te passen aan stress door de productie van cortisol in evenwicht te brengen en mentale en fysieke vermoeidheid te verminderen.
Heilige Basilicum
Ook bekend als Tulsi, wordt dit kruid gebruikt in de Ayurvedische geneeskunde om stress en angst te verminderen. Het kan helpen bij het reguleren van cortisol niveaus en heeft ontstekingsremmende effecten.
Omega-3 vetzuren
Deze essentiële vetten, gevonden in visolie, hebben krachtige ontstekingsremmende eigenschappen. Ze kunnen ontstekingen helpen verminderen door de productie van pro-inflammatoire cytokinen te remmen.
Curcumine
De actieve verbinding in kurkuma, curcumine, heeft krachtige ontstekingsremmende en antioxidatieve eigenschappen. Het kan ontstekingen helpen verminderen door NF-kB te remmen, een molecuul dat ontstekingen in het lichaam veroorzaakt.
Magnesium
Dit essentiële mineraal is betrokken bij honderden biochemische reacties in het lichaam. Het kan cortisol niveaus helpen verlagen en ontspanning en stressverlichting bevorderen.
Vitamine C
Deze vitamine is een krachtige antioxidant die cortisol niveaus kan helpen verlagen en de functie van de bijnieren kan ondersteunen.
Probiotica
Deze gunstige bacteriën kunnen ontstekingen helpen verminderen door de gezondheid van de darmen te verbeteren, wat nauw verbonden is met de algehele immuunfunctie en ontstekingen.
Groene thee
De polyfenolen in groene thee, vooral EGCG, hebben aangetoond ontstekingen te verminderen en kunnen helpen bij het beheersen van stressniveaus.
B-vitaminen
Deze vitaminen, vooral B5, B6 en B12, zijn essentieel voor de gezondheid van de bijnieren en kunnen helpen bij het reguleren van cortisol niveaus.
Het is essentieel om uw zorgverlener te raadplegen voordat u een van deze supplementen inneemt. Ze kunnen bijwerkingen hebben en sommige kunnen interageren met medicijnen of andere
