Is roggebrood gezond?

Brood kan in allerlei vormen en maten komen. Ook roggebrood is een populaire variatie die vaak als gezonder wordt gezien dan ‘normaal’ brood. Het is alleen de vraag of dit daadwerkelijk zo is. 

Is roggebrood wel echt zo gezond als dat we denken of kun je beter voor dat andere broodje gaan? Lijkt dit soort brood alleen maar gezond of is dit het daadwerkelijk ook? Nederland Slank duikt er in, zodat wij je kunnen vertellen hoe het nu echt zit met roggebrood. 

We bespreken het volgende:

• Wat is roggebrood?

• De gezondheidsvoordelen van roggebrood

• De nadelen van roggebrood

• Zelf roggebrood bakken

• Gezonde voeding met hulp van Nederland Slank

Wat is roggebrood?

Roggebrood is gemaakt van rogge, maar er worden vaak ook andere ingrediënten toegevoegd. En het is voor je gezondheid belangrijk om daarop te letten.

We beginnen te kijken wat rogge precies is? Rogge is een graan dat veel op tarwe lijkt, maar het heeft toch net een andere smaak en andere eigenschappen. Dit zorgt ervoor dat je brood dus een andere smaak krijgt. Dit graan wordt tot meel gemaald, zodat er brood van gemaakt kan worden. Dit meel is donkerder dan tarwemeel, omdat rogge donkerder is dan tarwe. 

De smaak van rogge is ook wat zwaarder en wat donkerder. Dit zorgt ervoor dat rogge eigenlijk veel aanweziger is in verhouding met tarwe. Dit wordt veroorzaakt door de hoge concentratie van vezels die we in rogge vinden. Daarom is rogge een volkoren product dat we in de schijf van 5 van het Voedingscentrum vinden. 

Rogge kan worden gebruikt om brood van te maken, maar je kunt er ook ontbijtkoek van maken. Daarnaast wordt het ook veel gebruikt om whisky of bier te produceren. Dit zorgt ervoor dat vele dingen eigenlijk in samenhang met rogge worden gemaakt. 

We herkennen normaal brood vaak aan de harde korst, maar dit is bij niet alle soorten brood het geval.  Er zijn namelijk verschillende soorten brood, waaronder ook roggebrood. De meeste soorten roggebrood zijn juist wat zachter van aard.

Hierdoor is de structuur van dit brood overal gelijk. Dit komt doordat het brood anders wordt gebakken dan normaal brood. Dit wordt niet in een gloeiend hete oven gedaan, maar juist in een oven met een lage temperatuur. Zo wordt het roggemeel langzaam gegaard en verdampt het vocht uit het deeg. Het kan hierdoor ook erg lang duren voordat roggebrood klaar is. Roggebrood kan van 2 tot 24 uur lang gebakken worden. Hoe langer roggebrood wordt gegaard hoe zoeter het brood wordt. Bij een lange tijd in de oven worden de zetmelen omgezet in suikers

Al eeuwenlang wordt roggebrood gegeten door mensen van over de hele wereld. Van oudsher hadden de rijken minder met dit brood. Zo waren het in de middeleeuwen vooral de arbeiders die roggebrood aten. Het brood was goedkoper dan brood op basis van tarwe, maar het zorgde ook voor de benodigde energie. Door de jaren heen werd roggebrood steeds meer gewaardeerd. Inmiddels is het een geliefd product voor iedereen die op zoek is naar gezondere manieren om brood te eten.

Toch is roggebrood niet voor iedereen weggelegd. Dit komt door het feit dat het een unieke smaak en toch net een wat andere structuur heeft. Daarnaast ligt de ene soort brood behoorlijk zwaar op de maag, terwijl het andere juist lichter verteerbaar is. Hierdoor zijn er verschillende mensen die het liever links laten liggen. Het is dus echt per persoon verschillend of ze het lekker vinden of niet.

Verschillende soorten roggebrood

Er is, net als bij normaal brood, niet maar één soort roggebrood. In Nederland hebben we eigenlijk altijd te maken met drie verschillende soorten. Het ligt er vooral aan uit welke regio je komt. Het roggebrood lijkt beide sterk op elkaar, maar het kan toch weer net wat anders smaken. Daarom wordt het wel gezien als drie verschillende varianten: 

• Fries roggebrood: wordt tot wel 15 uur lang gegaard en bevat geen gist. Dit brood bevat geen tarwemeel. Door de lange baktijd heeft dit brood een zoetere smaak en donkerdere kleur.

• Brabants roggebrood: wordt tot 4 uur lang gegaard en met gist bereid. Bevat ook tarwebloem en heeft een neutrale smaak.

• 100% roggebrood: wordt gedesemd en de gluten worden grotendeels gefermenteerd. Hierdoor zijn de gluten onwerkzaam geworden.

De gezondheidsvoordelen van roggebrood

Roggebrood wordt vaak gezien als gezonder dan normaal brood. Daarom is het logisch dat mensen op zoek zijn naar de gezondheidsvoordelen van roggebrood. Hieronder vind je de voordelen op een rijtje: 

Het is goed voor je hart en bloedvaten

Rogge wordt al een behoorlijk tijd in verband gebracht met een gezonder hart. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat roggebrood de cholesterolwaarden kan beïnvloeden. Tijdens één van deze onderzoeken at de ene groep roggebrood, terwijl de andere groep brood at van tarwe. Na vier weken bleek de cholesterolwaarde tot wel 14% gedaald te zijn bij de mensen die enkel roggebrood aten. Het verschil was duidelijker meetbaar bij mannen.

De daling in cholesterolwaarde wordt in verband gebracht met de hoeveelheid vezels die in roggebrood zitten. Deze vezels worden langzamer afgebroken. Daarnaast vormt het een gelachtige substantie in je verteringskanaal. Deze substantie neemt vervolgens resten cholesterol in je lichaam op, waardoor je cholesterolwaarden dalen.

Dit is een belangrijk gezondheidsvoordeel, want cholesterol heeft een belangrijke invloed op je gezondheid. Een te hoge cholesterolwaarde kan aderverkalking veroorzaken. Je aderen worden hierdoor steeds smaller en smaller, wat uiteindelijk tot een hoge bloeddruk, bloedproppen of een hartinfarct kan leiden.

Met behulp van roggebrood kan je het risico op deze gezondheidsproblemen dus verkleinen. Rogge eten zorgt er dus eigenlijk voor dat niet alleen je hart, maar ook je bloedvaten een heel stuk gezonder blijven. Dit is voor vele mensen van groot belang. 

Roggebrood is goed voor je spijsvertering

Als je al iemand bent die wel eens last van zijn of haar spijsvertering heeft, dan is het misschien goed om eens te kijken of je wat meer rogge in je dieet kunt toepassen. Last hebben van je spijsvertering kan namelijk verschillende vervelende effecten met zich meebrengen zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid en obstipatie zorgen. 

Roggebrood zit boordevol vezels, waardoor je hier minder last van kunt krijgen als je meer rogge eet. Vezels absorberen veel vocht en zorgen er daardoor voor dat je makkelijker naar het toilet kan. Als je dus iemand bent die veel last heeft van zijn of haar spijsvertering, dan is het sowieso aan te raden om wat meer vezels te eten, zodat je wat makkelijker naar het toilet kunt. 

Daarnaast kan roggebrood ervoor zorgen dat je minder snel darmkanker kunt krijgen. Wanneer je dagelijks 25 gram vezels binnenkrijgt, kan dit je risico op darmkanker tot wel 15% verlagen. Dat risico daalt nog eens met 10% voor elke 10 gram vezels die je dagelijks aan je dieet toevoegt. Daarom is het eten van roggebrood ook op de lange termijn een gezonde keuze. Je kunt uiteraard bij een gezond dieet de vezels ook uit andere voedingsmiddelen halen, maar roggebrood is ook een goede optie. 

Het stabiliseert je bloedsuikerspiegel

De vezels in roggebrood zijn voor veel aspecten van je lichaam zeer belangrijk. De vezels kunnen je lichaam ook helpen om je bloedsuikerspiegel te stabiliseren. Ze zorgen er namelijk voor dat je lichaam koolhydraten en suikers minder snel opneemt. Hierdoor ontstaan er geen grote pieken in je bloedsuikerspiegel, maar blijft deze op een stabiel niveau. Dit is van belang voor je lichaam, omdat je dan een gelijkmatige hoeveelheid energie op een dag hebt en je niet steeds piekt en daalt. 

Daarnaast voel je je hierdoor een stuk fitter en loop je minder risico op bijvoorbeeld overgewicht, hart- en vaatziekten, diabetes of een verhoogde bloeddruk. Ook bevat roggebrood nog enkele belangrijke antioxidanten. Dit zorgt er weer voor dat insuline en suiker in je bloed minder snel stijgen. Uiteindelijk zorgt dit dus allemaal maar voor positieve aspecten. 

Het houdt je langer vol

Probeer je af te vallen of op gewicht te blijven? Dan kan het helpen om iedere dag een beetje roggebrood te eten. Uit dit onderzoek blijkt dat roggebrood ontzettend vullend is. Dat heeft verschillende oorzaken, zoals de vele vezels in het brood. Deze vezels absorberen veel vocht zodra ze in je maag terechtkomen. Hierdoor nemen ze letterlijk meer ruimte in beslag, waardoor je ook een voller gevoel hebt. De vezels worden bovendien langzaam afgebroken. Hierdoor voel je je langer vol en heb je minder snel de neiging om meer te eten.

Ook het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel draagt hieraan bij. Een stabiele bloedsuikerspiegel betekent dat je lichaam voor een lange tijd precies voldoende energie binnenkrijgt. Eet je voeding die je bloedsuikerspiegel snel laat stijgen? Dan daalt die ook weer snel. Hierdoor krijg je energiedips, waardoor je uiteindelijk ook weer snel honger krijgt. Bij roggebrood speelt dit probleem niet. Dat maakt het makkelijker om gezonde keuzes te maken en alleen te eten wat je lichaam echt nodig heeft om gezond te blijven.

Het gaat bij roggebrood daarom vooral om de vezels die het brood bevat. Op die manier zit je langer vol en heb je dus een mindere kans om bijvoorbeeld te veel te eten of nog wat extra’s te eten. Deze vezels zorgen er uiteindelijk weer voor dat je  goed naar het toilet kunt, waardoor de volledige cirkel rond is. Het is dus altijd te adviseren om voldoende vezels binnen te krijgen. 

Het kan ontstekingen verminderen

Uit een ander onderzoek blijkt dat het eten van roggebrood nog een ander zeer positief effect kan hebben. Het kan er namelijk voor zorgen dat je ontstekingswaarden in je lichaam naar beneden dalen. 

Twee groepen mensen werden met elkaar vergeleken: een groep die witbrood in zijn voedingspatroon had en een groep die roggebrood at. Na twaalf weken werden de bloedwaarden van deze groepen met elkaar vergeleken. De groep die roggebrood at, bleek aanzienlijk lagere ontstekingswaarden te hebben. Dat kan ook voordelen op de lange termijn opleveren, want hoge ontstekingswaarden kunnen uiteindelijk tot ziektes als diabetes type 2 leiden.

Het bevat veel gezonde vitaminen en mineralen

Verder is roggebrood ook een goede bron van vitaminen en mineralen. In verhouding met tarwebrood is roggebrood dus een veel gezondere keuze. Roggemeel bevat namelijk meer dan 30% meer ijzer en twee keer zoveel kalium als in witbrood. Mensen met bloedarmoede wordt dan ook aangeraden om roggebrood te eten. 

Dat is niet het enige, want ook de hoeveelheid vitaminen is een stuk groter in roggebrood. Zo bevat het tot wel twee keer zoveel vitamine B6 als brood op basis van tarwe. Deze vitamine is goed voor de weerstand en stimuleert een gezonde spijsvertering. Uiteraard heb je wel meer vitamines op een dag nodig dan alleen deze vitamines, maar dit is wel mooi meegenomen en je kunt op deze manier op een eenvoudige manier wat extra’s binnen krijgen.

De nadelen van roggebrood

Het is duidelijk dat roggebrood verschillende gezondheidsvoordelen te bieden heeft. Aan elk voordeel zit uiteraard ook een nadeel.  Daarom is het goed om de voor- en nadelen wel even tegenover elkaar te zetten, zodat je precies weet wat je eet. Onthoud wel dat alles in grote hoeveelheden niet goed is en dat je dus ook roggebrood niet te veel van moet eten. 

Het bevat antinutriënten

Roggebrood bevat veel goede voedingsstoffen, maar het bevat ook antinutriënten. Dit zijn stoffen die de opname van bepaalde voedingsstoffen verstoren. Een grote hoeveelheid roggebrood kan ervoor zorgen dat je lichaam weinig zink of ijzer op kan nemen. 

De antinutriënten in rogge binden zich aan ijzer of zink, waardoor ze een onoplosbare stof maken. Deze kan je lichaam lastig opnemen, waardoor er minder wordt opgenomen. Dit is gelukkig geen enkel probleem als je een gevarieerd voedingspatroon hebt. Ook met gedesemd/gefermenteerd roggebrood zal dit effect verdwijnen.

Het is rijk aan koolhydraten

Koolhydraten zijn zeker niet onze vijand, want we hebben ze wel nodig om te kunnen overleven. Toch is het goed om er niet te veel van binnen te krijgen. Dit geldt ook voor de koolhydraten die in roggebrood zitten. Roggebrood bevat dan wel trage koolhydraten, die langzaam door je lichaam worden opgenomen, maar toch is dit niet de meest gezonde bron van energie. Roggebrood is dus iets wat je het beste met mate kunt eten. Als je niet de hele dag roggebrood eet, heb je je in dit geval ook niet zo zeer zorgen te maken over de hoeveelheid koolhydraten die er in zitten. 

Het kan je een opgeblazen gevoel geven

Iedereen kan een hele andere reactie hebben op eten. Sommige mensen vinden het heerlijk om grote hoeveelheden aan vezels te eten, terwijl ander mensen hierdoor allerlei klachten kunnen ontwikkelen. Zo kunnen de vezels in roggebrood juist weer te veel vocht opnemen, waardoor er obstipatie ontstaat. Dit gebeurt vooral bij mensen die al sneller last hebben van obstipatie of te weinig drinken. Het is dus goed om wel rekening te houden met je eigen lichaam en goed naar je lichaam te luisteren. 

Het past niet binnen een glutenvrij dieet

Mensen met coeliakie zijn allergisch voor gluten en krijgen daardoor heftige pijnklachten. Er zijn verschillende broodsoorten die wel binnen een glutenvrij dieet passen, zoals boekweitbrood of speciaal haverbrood. Sommige mensen denken dat roggebrood glutenvrij is, maar dit is absoluut niet waar. Ook roggebrood bevat gewoon gluten. Als je hier allergisch voor bent is het dus wel goed om hier rekening mee te houden. 

Het bevat mogelijk toegevoegde suikers

Doordat de smaak van rogge van nature heel donker en zwaar is, kiezen sommige fabrikanten ervoor om suiker aan het brood toe te voegen. Dat maakt de smaak net iets lekkerder, maar maakt het brood meteen minder gezond. Zo kan het je bloedsuikerspiegel hoge pieken geven en ervoor zorgen dat je je minder snel verzadigd voelt. Toegevoegde suikers verminderen dus de gezonde voordelen die roggebrood hoort te bieden. Wil je zeker weten dat je roggebrood zonder toegevoegde suikers eet? Dan is het beter om je eigen brood te bakken. 

Zelf roggebrood bakken

Roggebrood bakken is een leuke manier om jezelf bezig te houden, maar ook een manier om bij te houden wat je precies binnen krijgt. Op die manier voorkom je dat er bijvoorbeeld allemaal toegevoegde dingen in je roggebrood zitten. Als je dit brood wilt gaan maken, heb je de volgende ingrediënten nodig: 

140 gram gebroken rogge

40 gram roggemeel

20 gram roggebloem

2 gram zout

140 gram heet water

50 gram water op kamertemperatuur

roggemeel

Het recept wat je kunt volgen:

1. Doe de gebroken rogge eerst in een kom met heet water en laat het minimaal 2 uur weken

2. Zodra de 2 uur om zijn, kun je de oven voorverwarmen op 110°C

3. Voeg nu de rest van de ingrediënten toe aan de kom

4. Kneed dit alles goed door elkaar, zorg ervoor dat alles goed gemengd is

5. Pak een cakeblik en bekleed deze met bakpapier

6. Vorm nu je deeg in een broodvorm en doe dit in het cakeblik

7. Pak nu aluminiumfolie en sluit de bovenkant van het brood af

8. Zet nu het brood in de oven. Je kunt zelf bepalen hoelang dit ongeveer duurt. De ene persoon vindt 8 uur lang genoeg terwijl de andere persoon het brood liever 24 uur in de oven laat staan

9. Haal het brood na deze tijd uit de oven en laat het afkoelen

10. Snijd het brood aan en smullen maar

Tip: Hoe langer je het brood in de oven laat staan, hoe droger het wordt. Hoe je van droog brood? Laat het dan langer in de oven staan. Hou je daar juist niet van? Laat hem dan wat korter in de oven staan.

Gezonde voeding met hulp van Nederland Slank

Roggebrood is een bijzonder stukje brood dat op een unieke manier bereid wordt. Het wordt gemaakt van rogge, een graansoort die voedzamer is dan tarwe. Hierdoor brengt dit brood een aantal belangrijke gezondheidsvoordelen met zich mee. Het is goed voor je hart en bloedvaten, stimuleert een gezonde spijsvertering, houdt je bloedsuikerspiegel in balans en is een bron van vitaminen en mineralen. Toch is het belangrijk om in de gaten te houden dat roggebrood ook wat nadelen oplevert. Zo kan het voor een opgeblazen gevoel zorgen en is het eten van grote hoeveelheden koolhydraten niet goed voor je gezondheid. 

Daarnaast is er het risico dat het toegevoegde suikers bevat,  waardoor je het beste je eigen brood kan bakken. Er zijn wel een aantal bakkers in Nederland die 100% roggebrood maken en dat ziet er dus niet zo donker en vast uit als wat je in de supermarkt koopt. Hier zitten ook geen toegevoegde suikers in. 

Je kunt het kopen bij een paar vertrouwde bakkers. Le Fournil  en De Boulanger World Master Baker Peter Bienefelt. Zij bakken een 100% gedesemd roggebrood.

Met al deze voor- en nadelen is het soms lastig om gezonde keuzes te maken die bij jouw lichaam passen. Daarom is Nederland Slank er om je te helpen. Wij gaan uit van het principe van “voeding als je medicijn”, die de basis heeft in de natuurgeneeskunde. 

We helpen je met het maken van gezonde keuzes en zorgen ervoor dat je lichaam in balans is en blijft. Zo stellen we persoonlijke voedingsschema's voor je op, die helemaal bij jouw leefstijl en lichaam passen. Dat maakt het makkelijker om gezond te eten en om je doelen te bereiken. Wij hanteren een voedingsplan als je medicijn. Op basis van een bloedanalyse wordt een driedaagse menu-cyclus opgesteld waarbij mensen vaak binnen twee weken van alle klachten af zijn en snel afvallen of aankomen. Indien gewenst.

Wil je meer weten over onze werkwijze? Neem dan contact met ons op en plan een gratis consult in.