Wat zijn triglyceriden en wat betekenen ze voor je gezondheid?
Wanneer het over onze gezondheid gaat, hebben we het algauw over gezonde bloedwaardes en een gezond cholesterolniveau. Het triglycerideniveau wordt daarbij echter vaak over het hoofd gezien. Vreemd eigenlijk, want deze waarde zegt ook veel over je gezondheid en hangt nauw samen met de waardes van je bloeddruk en je cholesterolgehalte.
Dit artikel is dan ook bedoeld om meer informatie te geven over triglyceriden. Wat zijn het eigenlijk, waarom zijn ze belangrijk en wat betekent het als je triglyceridengehalte te hoog is? Lees snel verder om hier meer over te leren!
In het artikel komen de volgende zaken aan bod:
Het verschil tussen triglyceriden en cholesterol
Waarom is het triglyceridengehalte belangrijk?
De 7 oorzaken van een hoog triglyceridengehalte
6 Gevaren van een te hoog triglyceridengehalte
Met deze tips verlaag jij je triglyceridengehalte
Wist je dat Nederland Slank specialist is op het gebied van voedingsadvies? De diëtisten van Nederland Slank pakken het net even anders aan dan andere voedingsdeskundigen. Niet alleen zijn ze opgeleid tot orthomoleculair diëtist, ze kijken veel verder dan alleen voeding. Zo worden ook leefstijl, gewoontes en beweegpatroon meegenomen in het advies. Het advies is bovendien volledig afgestemd op jouw persoonlijke gezondheid. Door middel van een uitgebreide bloedanalyse wordt namelijk precies duidelijk hoe het er momenteel voor staat met jouw lichamelijke gezondheid. Ben je nieuwsgierig naar onze methode en ons advies? Vraag dan een gratis vrijblijvend eerste consult aan via de website!
Wat zijn triglyceriden?
Misschien heb je nog nooit van triglyceriden gehoord. Hoewel ze een belangrijke functie hebben in het lichaam, is er nog altijd vrij weinig aandacht voor in de dagelijkse media. Triglyceriden zijn een vorm van vet die voorkomt in het bloed; het is zelfs het meest voorkomende type vet in ons lichaam.
Ze zijn essentieel voor onze gezondheid, maar als het gehalte aan triglyceriden te hoog is in ons bloed, kan dat schadelijk zijn, omdat ze het risico op hart- en vaatziekten vergroten. Er is steeds meer wetenschappelijk onderzoek naar het verband tussen ons triglyceridengehalte en de kans op hart- en vaatziekten. Veel onderzoek laat zien dat een lager triglyceridengehalte kan helpen bij het behouden van onze metabole gezondheid. (1)
Nadat je hebt gegeten, zet je lichaam de calorieën die je niet nodig hebt om in triglyceriden. Ze worden vervolgens opgeslagen in je vetcellen voor later gebruik. Triglyceriden zijn dus belangrijk omdat ze een bron van energie zijn voor je lichaam. Zoals gezegd is het echter niet goed om een te hoog triglyceridengehalte te hebben.
Het verschil tussen triglyceriden en cholesterol
Zowel cholesterol als triglyceriden zijn vetten. Beiden komen in onze voeding voor. Het grootste deel van de vetten die we via voeding binnenkrijgen bestaat uit triglyceriden. Denk aan plantaardige oliën, dierlijke vetten en transvetten. Daarnaast zitten er kleine hoeveelheden van andere vetachtige stoffen in ons voedsel; een deel daarvan bestaat uit cholesterol. In dit artikel lees je alles wat je wil weten over cholesterol en hoe je cholesterol zelf kunt verlagen met voeding.
Cholesterol en triglyceriden zijn de twee belangrijkste soorten vet in ons bloed. Maar wat is nu precies het verschil tussen de twee? We zetten het hieronder uiteen:
Cholesterol
-
Belangrijk voor de opbouw van onze celwanden
-
Draagt bij aan de aanmaak van hormonen
-
Belangrijk voor de samenstelling van gal
-
Helpt bij de aanmaak van vitamine D
-
Bestaat uit HDL cholesterol of LDL cholesterol
-
Komen binnen via de voeding
-
Kunnen ook door de lever worden aangemaakt
Triglyceriden
-
Opslagplaats voor ongebruikte calorieën
-
Bron van energie voor het lichaam
-
Bestaan uit verzadigde, onverzadigde of transvetten
-
Reguleren de productie van vetweefsel en de aanmaak van cholesterol
-
Komen binnen via onze voeding
-
Kunnen ook door de lever worden aangemaakt
Weetje: in hun pure vorm kunnen cholesterol en triglyceriden niet met bloed mengen. Ze worden daarom in het lichaam verbonden aan eiwitten, zogenaamde lipoproteïne, die de vetten door de bloedbaan transporteren.
Een groot misverstand dat nog altijd heerst, is dat men denkt dat triglyceriden of cholesterol per definitie slecht zijn. Dit is echter niet het geval, de waarheid ligt genuanceerder. Want zowel HDL cholesterol als LDL cholesterol zijn noodzakelijk voor je lichaam. Het is daarbij wel belangrijk dat er een goede verhouding tussen de twee bestaat en dat het totaal gehalte niet té hoog wordt.
Voor triglyceriden geldt dat het een goede bron van energie is, maar dat het beter is als het totaal gehalte niet te hoog is. Transvetten, verzadigde vetten en sommige volle zuivelproducten kunnen het triglyceridengehalte meer verhogen dan vet uit onverzadigde vetten, zoals olijfolie, avocado’s, noten en zaden. Andere producten die het triglyceridengehalte kunnen verhogen zijn geraffineerde koolhydraten, suikers en alcohol.
Waarom is het triglyceridengehalte belangrijk?
Diverse onderzoekers hebben hoge triglyceridenwaarden in verband gebracht met atherosclerose ofwel slagaderverkalking, wat een groter risico op hart- en vaatziekten en beroertes met zich meebrengt. (2, 3) Waar onderzoekers het echter nog niet over eens zijn, is in hoeverre triglyceridenniveaus de primaire oorzaak zijn van hart- en vaatziekten. Deze hoge niveaus gaan namelijk vrijwel altijd samen met andere symptomen, zoals een slechte metabole gezondheid.
Het is dus een beetje een kip-of-ei-vraag. Feit is in ieder geval dat een hoog triglyceridengehalte vaak een marker is voor een groter gezondheidsrisico. Op welke manier nu een hoog triglyceridengehalte, een hoog LDL cholesterol en een slechte metabole gezondheid met elkaar samenhangen, wordt nog verder onderzocht. Het is in ieder geval goed om je ervan bewust te zijn dat naast cholesterolwaarden en bloeddruk en andere bloedwaardes, ook je triglyceridengehalte belangrijke informatie geven over je gezondheid. Een hoog triglyceridengehalte kan namelijk ook een teken zijn van:
-
Diabetes type 2
-
Het metabool syndroom (een conditie waarbij een hoge bloeddruk, obesitas en een hoge bloedsuikerspiegel samen voorkomen en je risico op hart- en vaatziekten verhogen)
-
De aanmaak van te weinig hormonen door de schildklier
-
Zeldzame erfelijke aandoeningen die te maken hebben met de vetstofwisseling
-
Het kan ook een neveneffect zijn van bepaalde medicijnen, zoals steroïden, bètablokkers, diuretica of retinoïden.
De 7 oorzaken van een hoog triglyceridengehalte
Zoals hierboven aangeduid is er dus een verband tussen een hoog triglyceridengehalte, een hoog LDL cholesterol en een slechte metabole gezondheid. Leefstijl speelt een grote rol bij het veroorzaken van deze hoge vetwaarden in het bloed, zoals we ook in dit artikel over cholesterol uitleggen. We zetten hieronder de belangrijkste oorzaken van een hoog triglyceridengehalte op een rij:
-
Alcoholgebruik
-
Roken
-
Inname van veel suikers en eenvoudige koolhydraten ('snelle suikers')
-
Een hoge bloeddruk
-
Medicijngebruik (hormonen, diuretica, corticosteroïden en bètablokkers)
-
Hormonale veranderingen, zoals de menopauze
-
Een schildklieraandoening
Een te hoog triglyceridengehalte noemen we hypertriglyceridemie.
6 Gevaren van een te hoog triglyceridengehalte
Een hoog triglyceridengehalte is dus feitelijk een goede waarschuwing voor je, dat je meer gezondheidsrisico’s loopt. Neem deze risico’s serieus, het gaat namelijk om serieuze aandoeningen! Zo loop je met een hoog triglyceridengehalteeen groter risico op de volgende ziektes en aandoeningen:
-
Arteriosclerose, ofwel aderverkalking
Een afwijkende of verhoogde samenstelling van vetten in het bloed is van invloed op de vaatwand. Het speelt een grote rol bij het ontstaan van slagaderverkalking. Een hoog triglyceridengehalte gaat immers vaak samen met een relatief lage hoeveelheid HDL cholesterol. Het HDL cholesterol is nodig om de achtergebleven LDL cholesterol op te ruimen. Wanneer de verhouding tussen HDL en LDL cholesterol niet goed is, blijven er LDL cholesteroldeeltjes achter op de vaatwand en dit veroorzaakt op den duur diverse gezondheidsproblemen.
-
Pancreatitis, ofwel alvleesklier-ontsteking
De pancreas produceert sappen die nodig zijn voor de spijsvertering. Een hoog triglyceridengehalte kan een ontsteking van de pancreas veroorzaken. Dit gaat vaak gepaard met een zwelling van de alvleesklier, buikpijn, koorts en braken. Wanneer spijsverteringssappen buiten de alvleesklier lekken, kan dat levensbedreigend zijn.
-
Diabetes type II
Hoge triglyceridenniveaus verhogen de kans op het krijgen van diabetes type II. Samen met een hoge bloeddruk, veel buikvet en lage HDL-niveaus, is een hoog triglyceridenniveau een belangrijke oorzaak van het metabool syndroom. Een hoog triglyceridenniveau in combinatie met twee andere oorzaken van het metabool syndroom, verhoogt de kans op diabetes type II met maar liefst vijf keer.
-
Hart- en vaatziekten
De combinatie van hoge triglyceridenwaarden en twee andere oorzaken van het metabool syndroom verdubbelt ook de kans op het krijgen van hart- en vaatziekten. Door de hoge hoeveelheid vetten in je bloed, kan er onder andere minder zuurstof naar je hart.
-
Een beroerte
De hoge hoeveelheid vetten in je bloed, verhindert ook de normale toevoer van zuurstof naar de hersenen. Door de vernauwde vaten is de kans op een beroerte en dus schade aan de hersenen, groter.
-
Leverziekten
Overtollig vet wordt in het lichaam voor een groot deel opgeslagen in de lever. Wanneer er zich te veel vet ophoopt in je lever en meer dan 10% van je lever is vervangen door vet, spreken we van leververvetting. Dit vergroot dit de kans op een chronische leverziekte.
Met deze tips verlaag jij je triglyceridengehalte
Voeding en leefstijl spelen een belangrijke rol bij het verlagen van je triglyceridenniveau. Wanneer de niveaus erg hoog zijn, worden soms medicijnen voorgeschreven. Het is echter altijd beter om dit voor te zijn en om bepaalde aanpassingen in je leefstijl te maken indien dat mogelijk is. De tips helpen je gezond en fit te blijven en helpen je om je triglyceridenniveau op peil te houden: (4)
Tip 1. Gewicht
Gewichtsverlies, met name verlies van buikvet, heeft een positieve invloed op je triglyceridenwaarden
Tip 2. Suikers
Beperk de inname van suikers en snelle koolhydraten
Tip 3. Beweging
Beweeg! Lichte beweging gedurende vijf dagen per week heeft de voorkeur
Tip 4. Vetten
Eet voldoende gezonde vetten en verminder de inname van transvetten
Tip 5. Vis
Eet minimaal tweemaal per week vette vis, zoals zalm, haring, makreel, sardines en tonijn
Tip 6. Vezels
Het eten van meer vezels zorgt ervoor dat je dunne darm minder suikers en vetten opneemt, wat bevorderlijk is voor je triglyceridengehalte.
Tip 7. Roken & Alcohol
Stop met roken en met het drinken van alcohol. Stoppen met deze gewoonten is het belangrijkste wat je kunt doen om je triglyceridengehalte, cholesterolwaarden en bloedwaarde gezond te houden.
Bij Nederland Slank kun je terecht voor een persoonlijk gezondheidsadvies. Onze diëtisten kijken verder en helpen jouw graag om je sowieso fysiek als mentaal de beste versie van jezelf te voelen? Boek jouw gratis eerste consult via de website van Nederland Slank en ontdek wat wij voor jou kunnen betekenen.
Bronnen
(1) NIH, High Blood Triglycerides. Geraadpleegd te 1 december 2021. Https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/high-blood-triglycerides
(2) K.E. Drummond, L.M. Brefere, (2014), Voeding voor foodservice en culinaire professionals (8e ed.). John Wiley & Sons. ISBN 978-0-470-05242-6.
(3) E. A. Ivanova, V.A. Myasoedova, A.A. Melnichenko, A.V. Grechko, A.N. Orekhov (2017). Kleine dichte lipoproteïne met lage dichtheid als biomarker voor atherosclerotische ziekten. Oxidatieve geneeskunde en cellulaire levensduur. 2017: 1273042. doi : 10.1155 / 2017/1273042.
(4) Rachael Link, www.healthline.com. How to Lover Your Triglyceride Levels. Geraadpleegd te 8 december 2021. Https://www.healthline.com/nutrition/13-ways-to-lower-triglycerides#tips.